Over de Tempeleers

De Sociëteit Momus (1839-1939) was geen uitgesproken carnavalsvereniging. Ze deed wel altijd mee aan het organiseren van openbare feesten en dus ook van carnaval. Er waren bepaalde attributen en gebeurtenissen die uitsluitend in handen van Momus waren, zoals de plaquette (het ‘sjabbeleer’) de Zwarte Adelaar met daaronder de halve maan in goud in de Orde van het Jonge Licht, het Momuskanon, de collectebus, de Pegasus (gevleugeld paard), het inschieten van de carnaval op het Vrijthof (De Zwarte Adelaar was overigens op 22 januari 1928 door de AKV (Aachener Karnevalsverein) als een bijzondere onderscheiding uitgereikt aan de Sociëteit Momus tijdens een zitting in Aken).

Eind jaren ’30 van de vorige eeuw woerden de carnavalsactiviteiten georganiseerd door een commissie die buiten de Momus om werkte en zich het Carnavalscomité noemde.

SAMESTÈLLING CARNAVALSCOMITÉ 1936 TM 1939

Voor de jaren 1936, 1937, 1938:
De Heren Kessen, Ant. (Voorzitter), Bonhomme, Léopold (lid), Marres, Willy (lid), Schreuder, Léon (lid), Thewissen, Charles (lid)
Voor het jaar 1939:De Heren Tans, J. (Voorzitter), Noorden van, J. (Secretaris), Dittrich, L. (penningmeester), Bekker, Giel (lid), Kan van, H. (lid), Kemmerling, Charles (lid), Kemp, Mathias (lid), Linckens, C. (lid), Loontjens, Alex. (lid), Paris, J. (lid), Rosier, G. (lid)

Dit comité organiseerde de carnavalsfestiviteiten in samenwerking met diverse subcommissies: commissie voor pers- en propaganda, optochtcommissie, technische commissie, commissie voor straatversiering, commissie voor de kindercarnaval en kinderkostuumwedstrijd.

De prins kwam altijd uit een groep (sociëteit of vereniging). Deze sociëteit of vereniging) verzorgde dan tegelijk de prinsengroep in de optocht.

LIJST (CHRONOLOGISCH) VAN VOOR-OORLOGSE “STADS”-PRINSEN
1936 Prins Carnaval Stroom, Jos Voorzitter Vereniging Kunst en Vermaak
1937 Momusanus I Knols, Giel Vereniging De Klep
1938 Carolus Momesaurus II Kemmerling, Charles Sociëteit Momus
1939 Bertus Nihilanus I Retrae, Hubèrt Voorzitter De Vereniging (afgescheiden groep van Kunst en Vermaak)

Hoe het na de oorlog verder ging blijkt uit het volgende verslag:
‘Op 11 October 1945 is ene gek op bezoek gegaan bij Tans, Voorzitter van het Vastelaovends Comité 1939, met het voorstel het oude Comité naar huis te sturen en een nieuw op te richten.
Toen alle afgedankten een epistel ontvangen hadden en toestemming hadden gegeven de organisatie van de Vastelaovend uit handen te geven, nam de gek alles over en belegde een conferentie met de heren: H. Retrae – Dr. Tans – J. Daniëls – en P. Chambille op 31 October 1945.
Ze waren allemaal present, behalve de laatste, die toen net buikpijn had. Op het einde spraken we af, dat hier een carnavalsvereniging opgericht moest worden en er werd een nieuwe vergadering uitgeschreven op 7 november 1945.
Hier waren aanwezig:
Dr. Tans – P. Chambille – H. Retrae – Fr. Thewissen (De Gek) – Dr. Heydendael – Ch. Kemmerling – L. Daenen – H. Pieters.
Op deze conferentie werd bijgaande lijst opgesteld en werden de daarop voorkomende namen uitgenodigd voor een nieuwe vergadering.

Deze werd gehouden in de Momustempel op 16 November 1945.
Hier waren aanwezig de heren: P. Chambille, L. Chambille, L. Daenen, S. Heunders, J. Heydendael, C. Kemmerling, H. Kortebos, E. Nève, G. Rombouts, E. Smeets, J. Smeets, J. Souren, Fr. Thewissen.
Voor de flauwekul waren de volgende heren afwezig:J. van Aubel, G. Tans, H. Pieters, C. Müller, Groutars, B. Wijsen. H. Retrae, J. Eberhard, J. Dresen, J. Tuinstra.

Toch werd overgegaan tot de oprichting van de Maastrichtse carnavalsvereniging, die als naam zal dragen "De Tempeleers”, omdat de vereniging zitting houdt in de oude Momustempel en niet kan leven zonder een stevig glas bier. (…)

Tot lid van de vereniging kan elke carnavalsgek toetreden, jong of oud, rijk of arm. Na deze besluiten werd het nieuwe kindje gedoopt met een rondje oude jenever door de Oppertempel. Om 11 uur werd de kleine ingebakerd en kreeg het bestuur de opdracht goed voor hem te zorgen en de tempelheren gingen huiswaarts.
Toen op 23 November 1945 de wijze raad weer bijeen aan de groene tafel zat, ontdeed men de nieuwe baby van zijn vuile broek en kwamen de voorstellen te voorschijn, die het bestuur ineengedraaid had.(…)
Vervolgens werd de installatie van de Raad van Elf voorgedragen als eerste officieel optreden van de nieuwe vereniging. Hierbij zou dan ook een symbolische overdracht plaatsvinden van het ‘carnavalsplezier’ door de oude Momus, die slechts schijndood is in plaats van hartstikke dood.
Dit alles werd in eerbiedig stilzwijgen aangehoord en goedgekeurd.
De Raad van Elf ging toen ter Stembus over het al dan niet toetreden tot de “federatie der Maastrichtse Vereenigingen”.
De uitslag was toetreden en zo werd het kind lid van de federatie, onder de voorwaarde dat onze vereniging het monopolie heeft op de organisatie van de carnaval in Maastricht.
Zo verliep de eerste week van de boreling, die nu opgevoed moet worden tot de grootste carnavalsgek van Maastricht.”